Zwaardscheden, Scheermessen of Mesheften.

Eindelijk heb ik mijn schroom overwonnen en zwaardscheden, scheermessen of, zo u wilt, mesheften aangeschaft en opgegeten. Spijt dat ik dit niet eerder heb gedaan.

Scheermessen met citroensap, zout en peper besprenkeld. Dit is het naarste deel van de bereiding want de diertjes schrikken hier nogal van en trekken zich snel terug in de schelp. Het einde is dan gelukkig snel nabij want hierna de zwaardscheden in een superhete grillpan gedaan en een minuutje keihard, met wat omschudden, gebakken. Meteen opeten. Wauw! Dit is misschien wel het lekkerste schelpdier! Zoet van smaak en met een lichte "bite". Echt heel lekker. Een beetje zand zat er in maar als je het donkere maagje er afpeutert valt dat wel mede.

Aan de Pacifische kust van de VS is "clamming" oftewel het opgraven van de Pacifische variant van de mesheften een populair tijdverdrijf. Zo populair dat je alleen op enkele dagen per jaar mag "clammen" en dan ook nog maar een beperkte hoeveelheid.
In Nederland loop je op sommige dagen over een tapijt van kapotte scheermessen maar ik ben er nooit in geslaagd een levende op te graven. Op foodlog is hierover een interessante discussie gevoerd. Alan Davidson vertelt in North Atlantic seafood dat hij tevergeefs op de Orkneys naar scheermessen gezocht heeft. Davidson beweert ook dat het onmogelijk is levende scheermessen te verkopen omdat ze zo fragiel zijn. Dat probleem is opgelost door ze in plastic bakjes of stevige netjes te verpakken. Hij adviseert ze 10 minuten te stomen en dat lijkt me toch echt veel te lang, volgens mij is het dan rubber.

Hoe heten die dingen nu eigenlijk? Van Dale kent alleen zwaardscheden en geen mesheften of scheermessen. Op mijn bakje stond Ensis ensis, volgens de van Dale de kleine zwaardschede. Er bestaat dan ook nog de grote zwaardschede E. arctuatus.

Zijn de smakelijke beestjes die ik vanavond at nu Amerikaanse zwaardscheden en dus exoten die het verdienen opgegeten te worden? Volgens Davidson zijn de Ensis Ensis en de Ensis arctuatus Europese soorten. De Amerikaanse zwaardschede is volgens hem de Ensis directus. De Pacifische zwaardschede is weer een heel ander beest, veel breder en komt waarschijnlijk in wat ondieper water voor. Ik heb altijd gedacht dat de zwaardscheden die je op het Nederlandse strand ziet exoten waren maar heb nu geen idee meer. Ze schijnen in ieder geval in grote getale voor onze kust voor te komen en daar kunnen we alleen maar erg blij om zijn!

Addendum: Ik werd er door Robert en M. op gewezen dat er in een recente aflevering van Klootwijk aan Zee aandacht is besteed aan zwaardscheden. De uitzending is hier te bekijken. Zie ook de link naar een discussie op foodlog hierboven met meer informatie over mesheften van Klootwijk.
Zojuist het programma bekeken. De informatiedichtheid van deze serie is soms wat laag naar mijn smaak en rustieke beelden van een pijprokende clichebioloog hebben we wel genoeg gezien maar dit was een interessante aflevering.
Langere afleveringen, wat minder sfeerbeelden en meer diepgang zouden dit programma goed doen want het zijn altijd wel fascinerende onderwerpen die aan bod komen.